Η ιστορία τής Κρήτης Κεφάλαιο 5: ΚΡΗΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ

ΚΡΗΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ (1898-1913)

Η Κρητική Πολιτεία (1898-1913) ήταν το αυτόνομο κράτος που δημιουργήθηκε στην Κρήτη μετά την Κρητική επανάσταση του 1897 και τα γεγονότα του 1898, ενώ παρέμεινε υπό την Οθωμανική Αυτοκρατορία , και υπό την προστασία των Μεγάλων Δυνάμεων (Αγγλία , Αυστροουγγαρία , Γαλλία , Γερμανία , Ιταλία και Ρωσία).

Στις 9 Δεκεμβρίου 1898 στο λιμάνι της Σούδας οι ναύαρχοι των Μ. Δυνάμεων και ο κρητικός λαός , υποδέχθηκαν το Πρίγκιπα Γεώργιο με κάθε επισημότητα και μέσα σε κλίμα πανηγυρισμού και ενθουσιασμού.


Με την άφιξη του Ύπατου Αρμοστή Πρίγκιπα Γεωργίου συγκροτείται Κρητική Συνέλευση, η οποία ψήφισε το πρώτοΣύνταγμα της Κρητικής Πολιτείας. Αφού εγκρίθηκε το Σύνταγμα από τον Πρίγκιπα Γεώργιο και τις Μ. Δυνάμεις, μετά από μερικούς μήνες, Απρίλιος του 1899, ο Πρίγκιπας σχημάτισε την πρώτη κυβέρνηση, στην οποία συμμετείχε και ο Ελευθέριος Βενιζέλος ως Σύμβουλος (Υπουργός) Δικαιοσύνης.


Στα πρώτα χρόνια της διακυβέρνησης του Πρίγκιπα ιδρύθηκε η Τράπεζα Κρήτης, κόπηκε η κρητική δραχμή, συστάθηκε χωροφυλακή, εκσυγχρονίστηκε το δικαστικό σύστημα, χτίστηκαν σχολεία και λήφθηκαν νέα υγειονομικά μέτρα.


Ό,τι αφορά το κυριότερο θέμα, τηςΈνωσης της Κρήτης με την Ελλάδα, ο Ύπατος Αρμοστής πίστευε ότι αυτό θα επιτευχθεί με διαπραγματεύσεις του με τους βασιλιάδες της Ευρώπης, λόγω των συγγενικών του σχέσεων μ’ αυτούς. Βέβαια αποδείχτηκε γρήγορα ότι εκείνοι δεν επιθυμούσαν την αλλαγή του καθεστώτος στην Κρήτη, υπερασπίζοντας τα συμφέροντά τους.


Αντίθετος με την πολιτική αυτή ήταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος, που υποστήριζε ότι η Ένωση πρέπει να πραγματοποιηθεί σταδιακά, μετά την πλήρη αυτονόμηση του νησιού, την αποχώρηση των διεθνών στρατευμάτων και την οργάνωση της κρητικής πολιτοφυλακής.


Η διαφωνία τους αυτή για την ένωση της Κρήτης, καθώς και ο απολυταρχικός τρόπος διακυβέρνησης του πρίγκιπα, οδήγησε στη ρήξη μεταξύ τους και έτσι το 1901 ο πρίγκιπας απολύει το Βενιζέλο από Σύμβουλο.

Ο Βενιζέλος γίνεται αρχηγός της Αντιπολίτευσης και αποφάσισε ότι η μοναδική έξοδος απ’ αυτή την κρίση ήταν η ένοπλη εξέγερση του κρητικού λαού εναντίον της Αρμοστείας του Πρίγκιπα και οργανώνει το κίνημα της Θερίσου, 1905, μαζί με τον Κων/νοΦούμη και Κων/νο Μάνο.


Το 1906 ο πρίγκιπας Γεώργιος εγκατέλειψε την Κρήτη και ως νέος Αρμοστής ορίστηκε ο ΑλέξανδροςΖαΐμης. Δημιουργήθηκε νέο Σύνταγμα, μέσω του οποίου προωθήθηκε εκδημοκρατισμός του πολιτεύματος. Το Κρητικό Ζήτημα παραμένει άλυτο.


Το Σεπτέμβριο του 1908 οι Κρήτεςκαταργούν την αρμοστεία και κηρύσσουν την ένωσή τους με την Ελλάδα. Την προσωρινή κυβέρνηση της Κρήτης αναλαμβάνει πενταμελής επιτροπή στην οποία μετέχει και ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Το 1909 οι Μ. Δυνάμεις ολοκληρώνουν την αποχώρηση των στρατευμάτων τους.


Την 1η Οκτωβρίου 1912 οι Κρήτες αντιπρόσωποι γίνονται δεκτοί στην ελληνική Βουλή , ενώ ένα χρόνο μετά (Μάιος 1913) με τη συνθήκη του Λονδίνου παραιτείται ο σουλτάνος από κάθε δικαίωμα στο νησί, το οποίο το παραχωρεί στη Βουλγαρία , Σερβία, Μαυροβούνιο και Ελλάδα. Αφαιρούνται από τη Σούδα οι σημαίες Μεγάλων Δυνάμεων και της Τουρκίας. Η ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα επιτέλους γίνεται μετά τη λήξη των Βαλκανικών πολέμων.


Μετά τη συνθήκη του Βουκουρεστίου ,(Αύγουστος 1913) παραιτείται και η Βουλγαρία από κάθε αξίωσή της στην Κρήτη και γίνεται η προσάρτηση του νησιού στην Ελλάδα.


Την 1η Δεκεμβρίου 1913 έγινε η έπαρση της ελληνικής σημαίας στο φρούριο Φιρκά των Χανίων από τους αγωνιστές των Κρητικών ΕπαναστάσεωνΜάντακα και Γιάνναρη παρουσία του βασιλιά Κωνσταντίνου της Ελλάδας και του Πρωθυπουργού Ελ. Βενιζέλου.



Κεφάλαια
Η ιστορία τής Κρήτης Κεφάλαιο 1: ΜΙΝΩΙΚΗ ΕΠΟΧΗ
Η ιστορία τής Κρήτης Κεφάλαιο 2: Δωρική και ΡΩΜΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ
Η ιστορία τής Κρήτης Κεφάλαιο 3: Α΄ Βυζαντινή - Αραβοκρατία
Η ιστορία τής Κρήτης Κεφάλαιο 4: Ενετοκρατία - Τουρκοκρατία
Η πολιορκία του Χάνδακα από τους Τούρκους 1645-1669
Η ιστορία τής Κρήτης Κεφάλαιο 5: ΚΡΗΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ


Αργότερα με την κύρωση της Ελληνοτουρκικής συνθήκης ειρήνης του Νοεμβρίου του 1913 ( νόμος 4213 της 11 / 14 Νοεμβρίου 1913) η Κρήτη περιήλθε οριστικά στην Ελλάδα, όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο Ελευθέριος Βενιζέλος στη βουλή, ''Η Ελληνική Κυβέρνησις ανέμενε δια την προσάρτησιν την επικύρωσιν της συνθήκης των Αθηνών, ήτις προεπιβεβαιούσα την συνθήκην του Λονδίνου, αποτελεί και την τελευταίαν λέξην επι του ζητήματος τούτου, μόνον με την συνθήκην των Αθηνών, κυρούσαν τα πρωκαταρτικώς συνομολογηθέντα εν Λονδίνω, εκλείπει κάθε ίχνος Τουρκικής επικυριαρχίας επί της νήσου''.

Την Κυριακή 1 Δεκεμβρίου 1913 ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος και ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος κατήλθαν στα Χανιά και ύψωσαν την Ελληνική σημαία στο φρούριο Φιρκά, στο λιμάνι των Χανίων. Με την συμβολική αυτή πράξη επισημοποιήθηκε η Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα.

Το σκηνικό των πρώτων πολιτικών σκιρτημάτων του Ελευθέριου Βενιζέλου  

Resource
https://helios-eie.ekt.gr/EIE/bitstream/10442/8765/1/LK_2010_01_TEXT.pdf
http://www.army.gr/sites/default/files/oi_exelixeis_sto_krhtiko_zhthma_thn_periodo_1896_1909_megales_dynameis.pdf
http://www.haniotika-nea.gr/media/2013/11/enosi-kritis.pdf
http://www.kee.gr/attachments/file/2292.pdf
http://www.krassanakis.gr/Cretan_History.pdf
http://historyofkriti.blogspot.com/

Η ιστορία τής Κρήτης Κεφάλαιο 5: ΚΡΗΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ

Ετικέτες

Δημοσίευση σχολίου

[blogger]

Author Name

Φόρμα επικοινωνίας

Όνομα

Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο *

Μήνυμα *

Από το Blogger.